Dat slow coffee een bijzonder leuke vorm is van koffie zetten, is geen geheim.
Barista experts maken kinderspel van smaken, geuren, methodes en kleuren.
Maar hoe doe je dat thuis, hoe ga je te werk?
Ontdek het verhaal, de methodes en leer stap-per-stap hoe je zelf heerlijke slow coffee maakt.
Let's go:
- De oorsprong & populariteit van slow coffee
- De betekenis van slow coffee
- Waarom slow coffee?
- Benodigdheden:
- De 6 verschillende methodes:
- Samenvatting
De Oorsprong & Populariteit van Slow Coffee
Het voelt alsof de populariteit van slow coffee nooit hoger is geweest.
Het gaat hier niet om een tijdelijke hype, maar wel degelijk om een blijvende, globale trend.
Ook zien we dat de trendsetters vooral Zuid-Afrika en Australië zijn en landen als Nederland en België vooral de trend achterna lopen.
De exacte historiek waar slow koffie vandaan komt, weet niemand. Maar dat ze ergens ontstond in Zuid-Afrika of Australië is dus zeker mogelijk.
Slow coffee is hier, en hier om te blijven. Maar waar staat het nu eigenlijk voor?
De Betekenis (en het Doel) van Slow Coffee
Wat is slow coffee? Letterlijke betekent het trage koffie; koffie die traag doorloopt.
Of simpel gezegd: alle vormen van koffie zetten waar je geen espressomachine voor nodig hebt.
Filterzetkoffie hoort er dus ook wel degelijk bij. Om de simpele reden dat er geen druk wordt gebruikt.
Want ook met filterzetapparaten kan worden geëxperimenteerd.
Het doel is namelijk om de allerbeste koffie te maken door te experimenteren met zetwijzes, temperaturen, recepten, en zoveel meer.
Hierdoor kun je met dezelfde koffiebonen compleet andere, overheerlijke smaken maken.
Slowroast koffie / on a sidenote
Slow coffee en slowroast koffie worden vaak verwisseld.
In tegenstelling tot slow coffee gaat het bij slowroast niet om de wijze waarop je koffie zet, maar om de wijze waarop de koffiebonen gebrand worden.
Slowroasted betekent dat de koffie zacht en langzaam geroosterd word op lage temperatuur.
Voor alledaags gebruik thuis kan slow coffee echter wat "too much" zijn.
Ik zet daarom even de voor- én nadelen voor je op een rij:
Waarom zou je Starten met Slow Coffee?
Veel barista's zijn in de koffiewereld gestapt door het experimenteren met slow coffee.
Het is niet alleen spannend, toegankelijk en je kan je resultaten delen met je vrienden en familie, het is ook gewoon tijd voor koffie/jezelf, tijd om te genieten en zelfs een continu groeiproces.
Je kan zelfs meedoen aan uitdagende wedstrijden zoals de Aeropress kampioenschappen.
Heb je echter niet veel tijd, of hou je liever van een vaste smaak?
Dan kies je toch beter voor een andere koffiezetmethode zoals de volautomatische espressomachine.
Hiermee zet je snel, gemakkelijk en betrouwbaar heerlijke koffie thuis (als ze goed is afgesteld).
Nog meer zin gekregen om te starten met slow coffee? Let's get this party started:
3 Absoluut Noodzakelijke "Tools" voor een Succesvolle Start
De toestellen waarmee je werkt zijn van enorm belang.
Ze moeten consistent betrouwbaar zijn en tegelijk liefst zo veel mogelijk flexibiliteit toelaten.
Zo krijg je een maximale controle over het extractieproces.
De allerbelangrijkste (en waar het allemaal mee begint) is de koffiemolen.
#1: Vermenigvuldig de Kwaliteit van je Koffie met een Eigen Koffiemolen
Je kan kiezen voor voorgemalen koffie of je koffie zelf thuis malen.
Maar wil je echt starten met slow coffee, koop dan zeker een manuele koffiemolen.
Een goede automatische (elektrische) kost al snel € 300, terwijl je een degelijke manuele type Hario koffiemolen, type Skerton, al kan vinden vanaf € 39,95.
Ze bestaan in alle maten en kleuren maar om te beginnen raad ik je een manuele koffiemolen aan.
Omdat het oppervlak van gemalen koffiebonen meer dan 200 keer zo groot is als ongemalen koffiebonen, oxideert de koffie ook 200x trager.
De fijne koffiesmaken blijven dus langer behouden en zo kun je malen net voor je de koffie zet.
Nadat je een goede molen bij de hand hebt, kun je van start gaan met de maalgraadoptimalisatie.
De fijnheid (of grofheid) van koffie heeft de allergrootste impact op de uiteindelijke smaak.
Als je dus te fijn, of te grof zet, ga je nooit het maximale uit je koffie halen.
En ook elke zetwijze heeft zijn eigen optimale maalgraad.
Next on the list:
#2: Maak Hemels Verfijnde Koffie met de Juiste Weegschaal
Of het nu gaat om bakken, koken of slow coffee, juist afwegen is altijd belangrijk.
En bij koffie is het belangrijk om tot 0.1g nauwkeurig te zijn. Afronden op 0.5g of 1.0g kan namelijk al een verschil geven in smaak.
Kies daarom voor een betrouwbare weegschaal die keer-op-keer dezelfde waarden toont.
Uit persoonlijke ervaring kan ik deze 3 aanraden:
Een timer is handig als je ook met tijd wil experimenteren of in de toekomst espressoshots wil gaan timen.
Slow coffee maken we uiteraard met warm water, daarom deze 3e tool:
#3: Optimaliseer de Temperatuur van je Koffie met een Variabele Waterkoker
Warm water is uiteraard noodzakelijk, maar hoe warm moet dat nu?
De ideale temperatuur ligt tussen 90°C en 95°C, maar elke koffieboon en methode heeft zijn eigen ideale temperatuur. Ook hier kun je dus vrij mee experimenteren (als je waterkoker dit toelaat).
Heb je liever een budgetoplossing?
Gebruik dan je huidige waterkoker in combinatie met een temperatuurmeter met clip. Die kun je al vinden vanaf €5.
Nu we de maalgraad kunnen optimaliseren, juist kunnen afwegen en ook het water de perfecte temperatuur krijgen, kunnen we eindelijk van start.
Zenuwachtig? No worries, ik leg je alles stap-voor-stap uit.
De 6 Beste Slow Coffee Toestellen voor Waanzinnig Lekkere Koffie
Hier leg ik je de verschillende koffiezetwijzes uit en de meest gebruikte methodes om slow koffie te zetten:
#1: De French Press (ook wel Cafetière genoemd)
Voor gebruiksvriendelijke redenen hebben we de volledige uitleg verplaatst naar een meer overzichtelijke pagina: Koffie zetten met een cafetière/french press? Zo ga je te werk.
#2: De Bialetti Moka Express / Percolator
Ontstaan in Italië brengt deze slow coffee methode het equivalent van espresso zonder espressomachine.
Doordat het water verdampt en zo door de koffie wordt geduwd wordt de koffie namelijk gezet onder druk.
De Bialetti kun je vinden in versies van 1, 2, 3, 4, 6, 9, 12 en 18 kops. Keuze genoeg dus.
Wij gebruiken hier de 3-kops met ±200ml water:
Stap 1)
Haal de percolator helemaal uit elkaar.
Stap 2)
Giet water in het onderste deel van de percolator tot aan de gegraveerde streep.
Stap 3)
Maal ongeveer 20g koffie fijn tot medium fijn.
Stap 4)
Plaats het tussenstuk voor de koffie op het onderste deel waar het water in zit.
Stap 5)
Vul het tussenstuk met de gemalen koffie en wrijf het mooi effen.
Voor de 3-kops kwam dit neer op 17.5g koffie.
Duw de koffie niet aan (tenzij je van extra straffe koffie houdt).
Stap 6)
Schroef het bovenste deel van de Bialetti op het onderste deel zodat alles nu één geheel vormt.
Stap 7)
Plaats je Bialetti op het fornuis en zet het fornuis op maximum.
Je kunt hier ook met de temperatuur experimenteren maar mijn persoonlijke ervaring is dat het in dit geval niet veel uitmaakt. Het water moet toch sowieso koken om door de koffie te stijgen.
Stap 8)
Wacht nu tot de koffie klaar is.
Je kan dit horen als ze plots een luid kokend lawaai maakt, of je kan snel even kijken door de bovenkant open te doen.
Let wel op dat je je niet verbrand want de hete koffie kan spetteren tijdens het zetten.
Onze totale zettijd op het fornuis was 4 min en 16 seconden.
Stap 9)
Nu de koffie klaar is kun je ze zo op tafel zetten en is ze klaar om uit te schenken.
#3: De Chemex Koffiemaker
Je zou het misschien niet zeggen, maar de Chemex slow coffee maker gaat al terug tot in 1941 en kreeg in 1957 zelfs een rol in het toenmalige James Bond boek: From Russia, with Love.
Voor de Chemex heb je filters nodig die bestaan in verschillende soorten vormen en formaten.
Wij gebruiken hier de ronde filters.
Stap 1)
Plooi de filter open en plaats ze in de Chemex
Stap 2)
Laat wat water koken en giet ze op het filterpapier.
Zorg dat de filter volledig nat is om zo alle oliën en aroma's van het papier weg te werken.
Stap 3)
Giet daarna het water weg via de giettuit zodat de Chemex terug leeg is.
Stap 4)
Weeg 42.0g koffie af voor 6 tassen koffie. (±7 gram per tas)
Stap 5)
Maal de koffie grof (maar fijner als bij de cafetière).
Stap 6)
Doe de koffie in de gespoelde filter en schud aan de Chemex om het oppervlak mooi vlak te maken.
Stap 7)
Verwarm 600ml water tot ongeveer 92°C.
Stap 8)
Giet een klein beetje water in het midden van de koffie zonder de boord te raken
Stap 9)
Wacht 30 seconden tot het water zich gesetteld heeft in de koffie.
Stap 10)
Giet nu van binnen naar buiten het water op de koffie zonder de boord te raken (zie tekening).
Een leuke tip om de juiste hoeveelheid water te doseren is om een weegschaal onder je Chemex te plaatsen terwijl je giet (1g = 1ml).
Wacht regelmatig even om daarna terug verder te gieten.
Stap 11)
Nadat je al het nodige (600ml) water gegoten hebt, wacht tot het water helemaal uit de filter gelopen is.
Als het droog is bovenaan en gestopt met druppelen onderaan, is de koffie klaar.
Stap 12)
Gooi de filter met koffie in de vuilbak en je Chemex koffie is direct klaar om te serveren
Zin in meer?
Met de Hario V60 kun je ook kleinere hoeveelheden zetten:
#4: Hario V60 Dripper
De V60 van Hario bestaat in glas, keramiek en plastiek. Welke soort je gebruikt kies je volledig zelf.
Ook qua formaten kun je kiezen uit 01, 02 en 03. Dit staat voor het aantal tassen dat je er mee kan zetten.
Voor deze handleiding gebruik ik de 01 in keramiek:
Stap 1)
Plooi je filterpapier, plaats het in de dripper en plaats de dripper op je koffietas.
Stap 2)
Kook wat water en spoel de filter hiermee
Stap 3)
Weeg 12.0g koffie af voor de Hario V60 01.
Als je het standaard maatschepje gebruikt dat standaard bij de V60 komt, vul het tot aan de rand.
Dit is ongeveer 12.0g (maar nacontroleren is uiteraard altijd beter).
Stap 4)
Maal de koffie grof. Persoonlijk gebruik ik 2 "kliks" fijner dan bij de Chemex op de Hario Skerton.
Hierdoor duurt ook de extractie iets langer.
Stap 5)
Doe de koffie in de gespoelde filter en schud ermee zodat de koffie mooi effen is.
Stap 6)
Zet 120ml water op ongeveer 92°C.
Stap 7)
Doe net zoals bij de Chemex en giet en klein beetje water in het midden zodat de koffie zich kan “settelen”.
Als je goed kijkt zie je dat ik hier de rand heb geraakt met de koffie, wat dus absoluut niet de bedoeling is.
Stap 8)
Wacht 30 seconden.
NOTE: Als je geen pre-infusie gebruikt loopt het water te snel door.
Meet ook zeker al het gebruikte water.
Zoals je op de foto kunt zien hebben we hier 24.8ml water gebruikt al voor de pre-infusie.
Stap 9)
Giet het resterende water rustig in cirkels van binnen naar buiten en terug.
Stap 10)
Verwijder de V60 en filter en geniet van je heerlijk kopje koffie.
#5: De Aeropress van Aerobie
Voor gebruiksvriendelijkheid hebben we de volledige uitleg verplaatst naar een aparte pagina: Zo maak je koffie met de Aeropress
#6: Syphon koffie
Deze koning van de slow coffee ziet er niet alleen visueel aantrekkelijk uit maar bezorgt je ook de volste koffiesmaak die je ooit beleefd hebt.
Fluweelzacht en vol haalt deze methode smaken naar boven zoals geen enkel andere slow koffie apparaat dit doet.
Proef het voor jezelf:
Stap 1)
Vul de alcoholbrander met alcohol van de apotheek. Wij gebruiken 70% alcohol.
Trek daarna de katoenen wiek ongeveer 3mm uit de wiekhouder en plaats de wiekhouder terug in de brander.
Tip: Doe genoeg alcohol in je brander of midden in het koffiezetproces kan ze uitvallen. Beter dus te veel alcohol dan te weinig.
Stap 2)
Plaats de onderste bowl in de bowlhouder en vul ze met 360ml warm water.
(het kan ook met lauw water maar dan duurt het koffiezetten wel héééél lang)
Stap 3)
Steek de brander aan en plaats ze onder de gevulde bowl.
Stap 4)
Indien het de eerste keer is dat je syphon koffie zet, spoel de filter eerst in warm water en koel ze daarna af in koud water.
Stap 5)
Plaats je filter met de ketting naar beneden in de bovenste bowl.
Stap 6)
Trek aan de filterketting en maak het haakje vast onderaan de bowl.
Stap 7)
Plaats je bowl met filter nu in de standhouder.
Stap 8)
Maal tussen de 30 en 36g gemalen koffie (10-12g per serving van 120ml) afhankelijk van hoe straf je je koffie wil.
Hier gebruiken we 36.0g.
De maatbeker die standaard bij je Hario Syphon komt is goed voor ±12.0g koffiebonen.
Stap 9)
Doe de gemalen koffie in je bovenste bowl.
Stap 10)
Zeer belangrijk: plaats de upperbowl los (lees: schuin) op de onderste bowl.
Stap 11)
Wacht tot het water kookt en duw dan pas de bovenste bowl definitief op de onderste bowl.
Hierdoor kan de druk die gevormd wordt door het kokende water niet langer ontsnappen en duwt deze zo het water naar boven.
Stap 12)
Wacht nu tot al het water bovenaan komt te zitten.
Stap 13)
Roer de koffie voor een optimale extractie.
Stap 14)
Wacht nu 1 minuut en 15 seconden bij 36g.
Heb je slechts 30g gebruikt dan beveel ik persoonlijk 1 minuut en 30 seconden aan.
Stap 15)
Verwijder en doof de alcohol brander.
Stap 16)
Roer nu nogmaals in de koffie bovenaan en geniet van de koffie die terugloopt naar de onderste bowl.
Stap 17)
De koffie is nu klaar.
Wrikkel voorzichtjes het bovenste deel uit het onderste deel en plaats ze in de standhouder.
Stap 18)
Schenk uit met de hendel die aan de onderste bowl hangt en geniet van je heerlijke koffie.
Samenvatting
Slow coffee kan echt super leuk zijn als je er de tijd voor neemt.
En éénmaal je doorhebt hoe het proces werkt, kun je gemakkelijk experimenteren met nieuwe manieren en variabelen.
Welke zetmethode vind jij de leukste en heb je een speciale manier om te werk te gaan? Laat het me even weten in de comments.
En als je iemand kent die wat aan dit artikel heeft, deel het dan even met hen of op social media. Het zou me een enorm plezier doen.
